Pseudo sınıf ve elementleri CSS'i destekleyen web tarayıcıları tarafından otomatik olarak tanınan özel sınıf ve elementlerdir. Bu sınıf ve elementler (x)html hiyerarşisi ile erişemediğimiz element ve sınıflara erişmemizi sağlar. Pseudo sınıfı bir elementi farklı sınıflara böler(örn: link elementini active, visited vd. sınıflarına böler) Pseudo elementi ise bir elementi alt kısımlara böler (örneğin bir paragrafın ilk harfi, bir paragrafın ilk satırı gibi.) Pseudo sınıfına örnek:

{% highlight css %} a:visited { color: red; } {% endhighlight %}

Pseudo elementine örnek:

{% highlight css %} p:first-line { font-weight: bold; } {% endhighlight %}

Pseudo sınıf ve elemtleri HTML class özelliği olarak belirtilmemiştir. Normal sınıflar pseudo sınıf ve elementleri ile kullanılabilir.

{% highlight css %} a.disariyalinkller:link, a.disariyalinkller:visited { color: maroon; } {% endhighlight %}

Aynı şekilde id seçicileri ile birlikte de kullanılabilirler

{% highlight css %} a#altkisim:link { font-weight: bold; } {% endhighlight %}

Pseudo sınıflarını da ikiye ayıra biliriz. Link Pseduo Sınıfıları ve Dinamik Pseudo Sınıfları

Link Pseudo sınıfı

Yanlızca linklere uygulanan iki Link Pseduo sınıfı vardır. :link ve :visited **:link -**Ziyaret edilmemiş sayfanın linkine stil tanımlaması yapmak için kullanılır. Ancak bir çok web tarayıcısı yapılan stil tanımlarını ziyaret edilmiş sayfa linklerine de uygular. :visited - Henüz ziyaret edilmiş sayfa linklerine stil tanımlaması yapmak için kullanılır.

{% highlight css %} a:link { color: blue; }

a:visited { color: red; } {% endhighlight %}

Bunun yerine genelde aşağıdaki gibi bir kod da kullanılır

{% highlight css %} a { color: blue; }

a:visited { color: red; } {% endhighlight %}

Bu kodlama ile kullanıcaya ziyaret ettiği sayfa linkleri farklı renkte gösterilerek içeriksel bir bilgi görsel olarak verilebilir.

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer {: .tarayiciuyum}

Dinamik Pseudo Sınıfları

Dinamik Pseudo Sınıfları sayfa görünümüne çok büyük katkılar yapabilir. Bu sınıflar genelde linklere uygulanır ancak bir çok kullanım alanları vardır. tanedir :focus, :active ve :hover

NotPseudo sınıflarında sıralama önemlidir. Genel kullanımda **"link-visited-hover-active,"**sıralaması yapılmalıdır. Tüm sınıflar içinse "link-visited- focus-hover-active." sıralaması yapılmalıdır.

:focus - Odaklanan elemente stil tanımlası yapmak için kullanılır Örn: input alanına içerik girerken :active - Aktif olan elemente stil atamak için kullanılır. :hover - Bir elementin üzerine Farenin imleci geldiğinde yapılacak tanımlama için Örn: bir linkin üzerine fare ile geldiğimizde renk değiştirmesini sağlamak için Linkler için genel kullanım

{% highlight css %} a:link { color: navy; }

a:visited { color: gray; }

a:hover { color: red; }

a:active { color: yellow; }

{% endhighlight %} :focus için bir örnek verecek olursak

{% highlight css %} input:focus { background: silver; font-weight: bold; } {% endhighlight %}

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer {: .tarayiciuyum}

İlk Çocuk Elementi seçmek

Diğer bir pseudo sınıfımız :first-child'dır. first:child:Belirtilen elementin ilk Çocuk Elementine stil atamak için kullanılır.

{% highlight html %} p:first-child { font-weight: bold; }

li:first-child { color:#f00; } {% endhighlight %}

HTML;

{% highlight html %}

Bu paragraf ilk çocuk elementidir ve sonuç olarak kalın olacaktır

• Bu liste ilk çocuk elementidir ve font rengi kırmızı olacak
• Bu çocuk element değil
• Bu da değil

Bu pragraf bir çocuk element değil.

{% endhighlight %}

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer {: .tarayiciuyum}

:lang Pseudo Sınıfı

Lang pseudo sınıfı içerikteki bir elemente farklı bir dil de yazmamızı sağlar. Atanabilecek dil listesi ve kullanılacak kısaltmalara ISO 639 and RFC 1776 standards erişebilirsiniz.

{% highlight html %}

Bonjour le monde!

{% endhighlight %}

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer 8+ {: .tarayiciuyum}

Pseudo Sınıflarını birleştirmek

CSS2.1 ile birlikte aynı seçiciye ait pseudo elemntlerini birleştirme özelliği de gelmiştir. Örneğin ziyaret edilmiş linklerin hover özelliği ile ziyaret edilmemiş linklerin hover özelliğini farklı atamak istesek

{% highlight css %} a:link:hover { color: red; }

a:visited:hover{ color: pink; } {% endhighlight %}

Sıralama önemli değildir.

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer 8+ {: .tarayiciuyum}

Pseudo Element Seçicileri

Bu elementler hayali elementlerdir. (X)HTML hiyerarşisi içinde bu elemntlere yoktur. CSS2.1 de Dört adet Pseudo Element Seçicisi vardır: first-letter, first-line, before ve after

first-letter (ilk harf)

Bir blok-level elementin ilk harfine stil tanımlması yapmak için kullanılır. Örnek verecek olursak h1 elementinin baş harfinin büyük olması için :

{% highlight css %} h1:first-letter { font-size:200%; } {% endhighlight %}

{% highlight html %}

Bu büyük bir başlık

{% endhighlight %}

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer 7+ {: .tarayiciuyum}

first-line (ilk satır)

Bir metnin ilk elementine stil atamak için kullanılır. Örneğin paragraflarınızın ilk satırlarını renklendirmek isitiyorsunuz.

{% highlight css %} p:first-line { color: red; } {% endhighlight %}

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer {: .tarayiciuyum}

before ve after elementleri

Bir elementin öncesine ve sonrasına bir içerik veya özellik eklemek için kullanılır. Notlarımızın başına otomatik oalrak Not yazmak için

{% highlight css %} p.not:before { content: "Not." } {% endhighlight %}

kodu yeterlidir. Aynı şekilde paragraflarımzın sonuna otomatik bitti yazıp nokta koymak istersek

{% highlight css %} body:after { content: " Bitti."; } {% endhighlight %}

yeterlidir.

Tarayıcı UyumuFirefox Chrome Safari Opera İnternet Explorer 8+ {: .tarayiciuyum}