CSS3 ile birlikte gelen yeni özellikleri araştırmaya devam ediyorum. Bunlardan bir tanesi border-image özelliği. border-image, elamanın kenarlarına resim eklemek için kullanabileceğimiz bir özelliktir. Küçük resimlerle dekoratif kenar resimleri, oval şekilli kenarlar ve renk geçişleri uygulayabiliriz. CSS3’ün birçok özelliğinde olduğu gibi border-image özelliğide yeni nesil tarayıcılar tarafından desteklenmektedir, ancak her tarayıcı önek ile desteklemektedir.(ie hiç desteklemiyor)

CSS3 border-image özelliğinin en güzel taraflarından birisi resmi 9 parçaya bölüp istediğimiz gibi esnetmemize olanak sağlamasıdır. Bu sayede küçük resimler ile istediğimiz görüntüleri elde ederiz.

grafik zurb.com sitesinden alınmıştır.

border-image kod yapısı

  • border-image: <resim_kaynagi> <bolum {1,4}> / <genislik {1,4}> <dis_hat> <tekrar{1,2}>;

Firefox, Chrome, Safari ve Opera gibi yeni nesil tarayıcılar destekliyor. Diğer özelliklerde olduğu gibi önek ile destekliyorlar. İnternet Explorer 9 desteklemiyor, şu an geliştirme aşamasında olan 10 da destekleyeceğini düşünüyorum.

Yukarıda yazdığımız tanım bir kısaltmadır. Bu kısaltma

  • border-image-source:
  • border-image-slice:
  • border-image-width:
  • border-image-outset:
  • border-image-repeat;

Özelliklerini tek başına ifade eder. Ayrı yazılan bu özellikleri henüz hiç bir tarayıcı ayrı ayrı desteklememektedir. border-image’i destekleyen tüm tarayıcılar önek ile border-image kısaltmasını desteklemektedir.

**border-image-source **Resmin kaynağı belirtir. Url, renk geçişi veya data URI olabilir. Background-image için tanımladığımız her değeri içerebilir.

border-image-slice border-image-slice değeri 1’den 4’e kadar değer alabilir. Yukarıdaki çizimde gösterdiğimiz gibi border-image resmi dokuz alandan oluşur. 4 köşe, 4 kenar ve 1 adet orta kısım. Köşeler sabit boyutunu korur. Diğer bölümler ise sabit, genişleyebilir veya her ikisi tanımlarına göre çeşitli durumlar alabilir.

.test{
	border-image-slice: 5px 5px 5px 5px;
}

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi köşelerden belli bir mesafe bırakılarak kalan kısımlar uzatılmıştır. Tanımlama diğer css tanımlarında olduğu gibi saat yönünde üst-sağ-alt ve sol şeklindedir. Yüzde değerleri tanımlanırken (%) işareti konulması zorunludur, ancak piksel tanımlarında px koymak zorunlu değildir. Yukarıdaki tanım aşağıdaki gibi de yapılabilir.

.test{
	border-image-slice: 5 5 5 5;
}

Tüm değerler eşit ise tek tanım ile de ifade edilebilir.

.test{
	border-image-slice: 5;
}

Başta belirttiğimiz gibi 9 bölüme ayrılan resmin kenarları ve orta kısmına border-image ile işlev atayabiliyoruz. Orta kısım kenarların içini kapsayan bölümdür. Eğer orta kısmı renk veya başka bir şey ile doldurmayı düşünüyorsanız resim düzenleme aracınız ile resmin orta kısmını saydam bırakarak istediğinizi yapabilirsiniz.

Standartlarda orta kısım tamamen doldurma seçeneği(fill) var ancak doldurma diye bir seçenek(örn no-fill) yok. Umarız ileri bunuda eklerler.

Bu kısmı daha iyi anlamak için çevrimiçi araçları biraz kurcalayın derim. http://border-image.com ve http://www.norabrowndesign.com/css-experiments/border-image-anim.html sitelerini ziyaret ediniz.

**border-image-width **border-image-width özelliği elemanın kenar genişliğini belirler. border-image-width tanımlı ise CSS2’den aşina olduğumuz border-width tanımını ezer.

.test{
	border-image-width: 5px 5px 5px 5px
}

tüm değerler aynı ise tek tanım ile kısaltma yapılabilir

.test{
	border-image-width: 5px;
}

Genel tanımda ise taksim ile ayrılarak belirtilir.

.test{
	border-image: url(“images/test.gif”) 5 / 5px;
}

Bu kısaltmayı Opera henüz desteklememektedir. Bu nedenle bunun yerine border-width değerini kullanabiliriz.

.test{
	border-image: url(“images/test.gif”) 5 repeat;
}

.test{
	border-width:5px;
}

border-image-outset border-image dış hat çizgisi kutunun dışına taşan kısmı belirtir. Şu an için destekleyen tarayıcılar yoktur. Başlangıç değeri 0’dır.

border-image-repeat border-image-repeat özelliği köşeler hariç diğer alanların(kenarlar ve orta kısım) tekrarlanacağını ve/veya esnetileceğini belirler.  Bir veya iki değer alır iki tanım yapıldı ise ilk değer üst-alt ikinci değer sol-sağ içindir. Tek değer tüm alanlar içindir.

  • stretch:Resim belirlenen kenar alanını esneyerek doldurur.
  • repeat: Resim boyutunu koruyarak tekrarlı olarak karo şeklinde belirlenen kenar alanı doldurur.
  • round : repeat değerine benzer. Resimleri tekrar ettirir ve aynı zamanda genişlik veya yüksekliğine uydurmak içinde esnetir. (element buna uyum sağlamak için tekrar boyutlandırlır) Bir nevi hem repeat hemde strecth uygular.
  • space:border-image alanı doldurmak için tekrar eder, bu tekrarlar eşit aralıkta olur, sağlanan genişlik resmin boyutunu tam katı olmadığı durumlarda aradaki beyaz boşluğu gösterir.

Webkit tabanlı tarayıcılar rounddeğerini desteklemiyor, onun yerine repeatkullanmak daha mantıklı. spaceözelliğini şimdilik hiç bir tarayıcı desteklemiyor.

Bu kısmı daha iyi anlamak için çevirimiçi araçları biraz kurcalayın derim. http://border-image.com ve http://www.norabrowndesign.com/css-experiments/border-image-anim.html sitelerini ziyaret ediniz.

Bu özellikleri tek tek şu an hiç bir tarayıcı desteklememektedir, bundan dolayı şimdilik kaydı ile border-image kısaltması kullanılmalıdır. Yukarıda konu daha iyi anlaşılması için ayrı ayrı gösterilmiştir.

.test{
    width:300px;
    height:300px;
    border-width: 33px;
    -moz-border-image: url(border_image_desen.png) 33 stretch;
    -webkit-border-image: url(border_image_desen.png) 33 stretch;
    -o-border-image: url(border_image_desen.png) 33 stretch;
    border-image: url(border_image_desen.png) 33 stretch;
}

strech

.test{
    width:300px;
    height:300px;
    border-width: 33px;
    -moz-border-image: url(border_image_desen.png) 33 repeat;
    -webkit-border-image: url(border_image_desen.png) 33 repeat;
    -o-border-image: url(border_image_desen.png) 33 repeat;
    border-image: url(border_image_desen.png) 33 repeat;
}

repeat

.test{
    width:300px;
    height:300px;
    border-width: 33px;
    -moz-border-image: url(border_image_desen.png) 33 round;
    -webkit-border-image: url(/border_image_desen.png) 33 round;
    -o-border-image: url(border_image_desen.png) 33 round;
    border-image: url(border_image_desen.png) 33 round;
}

round

iPhone geri butonu standardını border-image ile çok kolay bir şekilde yapabiliriz.

Kullandığımız buton

Resim küçük ve biz köşelerini sabit bırakıp orta kısımları uzatalım.

Esneme sadece üst ve alttan olduğu için sadece sağ ve sol değerlerini tanımladık. Aynı şekilde genişlikleri(border-width) tanımladık. Ortaya esnek bir buton çıktık.

a.backButton{
	-webkit-border-image:url(backButton.png) 0 5 0 14 stretch;
	-moz-border-image:url(backButton.png) 0 5 0 14 stretch;
	-o-border-image:url(backButton.png) 0 5 0 14 stretch;
	border-image:url(backButton.png) 0 5 0 14 stretch;
	border-width:0 5px 0 14px;
}

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi basit bir kod ile(siz bakmayın öneklerin kalabalığına) ensek bir buton elde etmiş oluyoruz. Kullandığımız resimde boyut olarak küçük.

Tarayıcı Desteği

Chrome explorer Firefox
2.0+ (-webkit) 11+ 3.5+ (-moz)

Mobil Tarayıcılar

Android Mobil Safari Chrome
2.1+ (-webkit) 3.2+ (-webkit) 36+

Sonuç

border-image özelliği gayet kullanışlı bir özellik. Birçok konuda elimiz rahatlatacak bir özellik. Uyguladıkça daha güzel örneklerin çıkacağına inanıyorum. Standartlar tam oturmasa da zamanla daha iyi olacaktır. Bu özellikte bazı şimdilik eksik kalan yerler olsa da mobil uygulamalarda uygulanabilirliği var.

Kaynaklar

CSS'de lightdark() fonksiyonuyla kolayca koyu / açık mod yazımı

CSS'de lightdark() fonksiyonuyla kolayca koyu / açık mod yazımı Devamını oku

field-sizing özelliği

05 August 2024 tarihinde yayınlandı.